كنترل رفتاري كودكان اتيسم (رفتارهاي تكراري وسواس گونه)

کودک شما مانند هر کودک دارای اتیسم ممکن است دارای تعدادی رفتار تکراری و وسواسی باشد. رفتارهایی که همواره به شکل مشخص و همانند نوعی آداب و رسوم انجام میشود. این رفتارها گوناگون هستند و ممکن است شامل کارهایی مانند: چرخیدن دور خود، ردیف کردن اشیاء پشت سر هم، بالا و پایین پریدن و مشاهده ی یک فیلم به شکل تکراری باشد. برای بسیاری از کودکان این رفتارهای وسواس گونه چندان اهمیتی ندارند و در برابر آنها از خود حساسیت نشان نمیدهند. اما اگر این رفتارها به رفتارهای مخرب و آزاردهنده ای تبدیل شوند، برای جلوگیری از گسترش آنها توجه به نکته های زیر میتواند مفید باشد:

• از خود بپرسید: - آیا بروز این رفتار مانعی برای یادگیری رفتارهای جدید توسط فرزند شما است؟ - آیا این رفتارها با اعمال معمول و فعالیتهای عادی خانه تداخل ایجاد میکند؟ - آیا این رفتار چیزی است که مایل به تغییر آن هستید؟

در صورتی که پاسخ به سوالهای فوق مثبت باشد، به موارد زیر فکر کنید: - محدودیت زمانی برای بروز رفتار وسواس گونه ی فرزندتان در نظر بگیرید. در این مورد واقع بین باشید، اگر فرزندتان عادت دارد یک رفتار وسواس گونه مانند بالا  و پایین پریدن روی تختش را به طور مکرر و ساعتهای طولانی انجام دهد، در نظرگیری محدودیت زمانی و جلوگیری از بروز آن در اولین مرحله نمیتواند عملکردی واقع بینانه باشد. 

- اگر فرصتی برای درگیر شدن در انجام سایر فعالیتهای مورد علاقه ی  فرزندتان ایجاد کنید، ممکن است بروز رفتار وسواس گونه تا اندازه ای محدود شود.

- برنامه ی روزانه ی کودکتان را به دقت تنظیم کنید و تلاش کنید زمان واگذاری کودک به حال خود و فقدان برنامه که امکان انجام رفتارهای وسواس گونه و تکراری را افزایش میدهد، کاملا  محدود شود.

- سعی نکنید که تمامی رفتارهای وسواس گونه ی فرد را به یکباره و یکدفعه از بین ببرید. شما باید سعی کنید انجام این رفتارها را تحت کنترل فرزندتان درآورید. او باید متوجه شود که زمانی برایش در نظر گرفته خواهد شد که در طی آن قادر خواهد بود به انجام فعالیتهای مورد نظر خود بپردازد. استفاده از برنامه ی «اول و بعداً» میتواند راه مناسبی برای این آموزش باشد.

کودکان دارای اتیسم اغلب رفتارهای تکراری را به دلیل لذت بردن از تحریک حواس درگیر در فعالیت انجام میدهند. آنان فاقد مهارتهای لازم و کافی برای انجام بازیهای مختلف حرکتی و حسی هستند و دشواری مشخصی نیز در زمینه ی انجام بازیهای تخیلی دارند که در نهایت به کسب لذت از فعالیتهای تکراری منتهی میشود. این رفتارهای وسواس گونه اغلب به آنان کمک میکند تا در شرایط اضطراب آمیز و پر فشار ایجاد شده به آرامش برسند. اگر قصد دارید رفتارهای وسواس گونه ی فرزندتان را تغییر دهید باید به او کمک کنید تا فعالیتهای معمول و قابل قبول بیشتری بیاموزد. برای انجام این کار لازم است قبل از هر چیز آرام بوده و بر خود کنترل داشته باشید. 

دكتر سيد علي صمدي 

مشکلات رفتاری یکی از ویژگیهای عمومی و شناخته شده ی اختلال طیف اتیسم است، پاسخگویی صحیح و مناسب به رفتارهایی مانند پرخاشگری، قشقرق، آسیب رساندن به خود و هر رفتاری که احساس میکنید روبرو شدن و یا تحمل کردن آن دشوار است، بسیار ضروری است.

مركز توانبخشي تاك اماده ارائه مشاوره هاي علمي و كاربردي توسط متخصصين روانشناسي و رفتاردرماني با بيش از يك دهه سابقه كار با كودكان طيف اتيسم است. 

در مركز توانبخشي تاك، پس از ارزيابي دقيق و علمي كودكان طيف اتيسم، برنامه درماني جامع مبتني بر نيازهاي كودك تدوين و اجرا ميشود،  مركز تاك با دارا بودن بهترين متخصصين در حوزه توانبخشي ، افتخار دارد خدمات كامل شامل كاردرماني جسمي و ذهني، گفتاردرماني، مشاوره روانشناسي و رفتاردرماني، بازي درماني و اموزش كودكان با نيازهاي خاص را با بالاترين كيفيت ارائه دهد.

مركز كاردرماني و گفتاردرماني تاك